विसरलेली तारीख………..
तिच्या नवीन नोकरीचा पहिला दिवस म्हणून वडिलांनी दुसऱ्या दिवशी हॉस्पिटल मध्ये जाण्याचे ठरविले. ह्रदयाच्या आजाराने निवृत झाल्याबरोबर डोके वर काढले. कन्येची नोकरी हे त्यांचे स्वप्न पूर्ण होत होते.समजूतदार,मनमिळाऊ,कर्तबगार जावई मिळाला, नातू बागडायला लागला, लहानीची छकुली, ह्यांचात रमण्याची वेळ. मुलाचे करियर बहरताना पहायचे होते. आई शी निवांत गप्पा करायच्या होत्या. असे मनसुबे वडिलांनी निवृत्त होईन तेंव्हा रचले होते. फार मोठ्या हुद्द्यावर काम केले. निवांत आयुष्य रेखाटले होते. एक हि दिवस विष्णू सहस्त्र नाम शिवाय गेला नाही.
संसार व परमार्थ ह्यांची सांगड उत्तम घालून प्रपंच नेटका केला. पण नियतीचा डाव वेगळा होता. हॉस्पिटल मध्ये दुसऱ्या दिवशी आय. सी. यु. त्यांना ठेवले गेले. लेकीचे जाणे सुरु झाले. तिच्या नवीन नोकरी बद्धल हितगुज करीत होते. वडिलांचा वाढ दिवस आला. तिने त्यांना शुभेश्च्या पत्र दिले. आवर्जून नातवंड आली म्हणून केक आणवून घेतला.आबा, आबा करीत तीही रमली. उपचार करता करता दोन महिने झाले.
एक दिवस त्यांची तब्येत खालावली. शस्त्रक्रिया करण्याचा निर्णय झाला. घरची व्यवस्था हादरली कोण कोणाची समजूत काढणार? धीर गोळा करून सगळे जमले. नातवंडाचा पापा घेतला. पण त्यांची कन्या मात्र शून्यात नजर लावून बसलेली पहिली. आय. सी. यु. त थांबता येत नाही. म्हणून सर्व खाली त्यांच्या खोलीत बसली. थोडा थोड्या वेळ आई,ती,भाऊ,बहिण, जाऊन येत होते. तपासण्या सुरु होत्या. लेक बाबां पाशी गेली. वडीलांनी तिचा हात घट्ट हातात धरला व म्हणाले,” माझी जाण्याची वेळ आली” लेक भरलेल्या डोळ्यांनी पाहत होती. हे अश्रू पण नको त्या वेळी डोळ्यात येतात व ते पुसण्यासाठी डोळे बंद होतात व आपले माणूस क्षणभर दिसत नाही.
मला जाऊदे बाळा. विष्णू नेण्यासाठी आले आहेत. वर बघ किती सुरेख रथ आणला आहे. तुझी कार कशी मी खिडकीतून पहिली होती तसाच सुंदर रथ आहे.नमस्कार कर. लेकीने वर पाहून नमस्कार केला तिला बाबांचे विष्णू वरचे अगाध प्रेम माहिती होतेच पण बाबांच्या वाक्यांवर प्राणापेक्षा जास्त विश्वास होता . बाबा ते नंतर येणार नाहीत का? वेडाबाई, ज्याचे मी आयुष्यभर नाम घेतले त्यांना माझ्या स्वार्था करता परत पाठवले तर यम येईल. जन्ममृत्यूच्या फेऱ्यात पुन्हा अडकेन. पण आम्हाला तुम्ही हवे आहात. त्यालाही मी हवा आहे. नारायण परत जातील हि, पण मला पुन्हा दिसणार नाहीत. बाबांचे ऐकतेस न बेटा.मला जाऊ दे. ती नाही नाही म्हणत होती, मी आईला बोलावते. नको जगत नियंत्र्याला आपण थांबवणे योग्य नाही. बाबा पुन्हा भेटाल का? हाक. मारली तर दिसाल का? स्वप्नात येऊन गप्पा कराल का? लेक प्रश्न विचारून भंडावत होती. मी विष्णू च्या चरणा पाशीच आहे. माझे देवाचे काम झाले कि तुझा हा हट्ट पूर्ण करीन.
कन्येला देवाची गोष्ट सांगत होते. तिला समाधान कसे मानावे ते शिकवत होते. वडिलांचा मृत्यू सकारात्मक घेण्यासाठी तिला तयार करीत होते. तिच्या जीवना करिता, संसारा करिता, माहेर करिता तिचाच आधार तिला देवून भक्कम करीत होते. निरोप घेत नव्हते तर जीवन शिकवत होते. हृदयाच्या वेदना काळजाच्या तुकड्याकरिता पण ठेऊन जात नव्हते. वडिलांना यमाच्या ताब्यात कसे द्यावे लेकीला प्रश्न पडला. विष्णू ला स्वीकारत ‘ह्नं’ असा उच्चार निघाला. लेकीच्या डोक्यावर हात ठेवून बाबांनी डोळे बंद केले. ती शांत पणे बाहेर पडली. आईचा आकांत तिला पाहवत नव्हता पण कितीही संकट आले तरी ती आता एकटी नव्हती. विष्णू स्थाना वरून तिचे बाबा तिला पाहत होते. तिला कधीही स्वप्न पडले नाही, कि तिला कधी बाबा दिसले नाहीत. एकच समाधान होते कि तिच्या मूळे बाबा देवापाशी पोहचले, यमा पासून तिने त्यांना वाचवले. बाबांची कन्या, त्यांची मृत्यू ची तारीख पण विसरली. दर वर्षी आईला विचारते आई बाबा २३ ऑगस्ट ला गेले का २४ तारखेला. कारण ह्या गोष्टीला १० वर्ष झाली. एक हि दिवस ती वडील नाहीत हे लक्षात ठेवत नाही. फक्त त्यांचा वाढदिवस ११ ऑगस्ट चा साजरा करते. योगायोगाने तिच्या सासऱ्यांचा म्हणजे तिच्या बाबां चा पण वाढदिवस त्याच तारखेला आहे.लेक आता सासरी बाबां करिता जाते.
देव आहेत का? यम आहे का? ह्या गोष्टीना महत्व नाही. लेकी साठी मात्र बाबा सकारत्मक दृष्टीकोन देवून गेले. अशी विसरलेली तारीख, असा निरोप, नव्हे तर अशी जीवनाची नव्याने करून दिलेली ओळख.
मला अजूनही आठवते, अल्यूमिनीअम ची पत्र्याची पेटी, किंवा पिवळे दप्तर, कडीचा दोन कप्प्याचा खाऊचा डब्बा, कितीतरी सेंटी…….भावनिक गोष्टी जुडलेल्या आहेत. शाळेचा प्रत्येक कोपरा एक पोस्ट होऊ शकते. आठवणींचे ठीक आहे हो आपल्याकडे त्या आहेत, पण आता शाळेतील विद्यार्थी मला किंवा तुम्हाला बघणे सुद्धा कठीण होऊन बसले आहे. जड जड स्याक्स पाठीवर, पाठीचे धनुष्य झालेले, पाय ओढत, शाळेकडे जाताना दिसतात. काय आठवणी घेऊन ते बाहेर पडतील? शिक्षण, शाळा म्हटले की आमची लेखणी सरसावली म्हणून समजा. पूर्वी पण पुस्तके होतीच, अभ्यास ही असायचाच, पण दडपण कधी जाणवले नाही.
बखूर …
उद् जे आपण संध्याकाळी मन वृति प्रसन्न व्हावी म्हणून जाळतो. तोच ओमान मध्ये बखूर म्हणुन प्रसिद्ध आहे. ओमान, भारत, इथिओपिया इत्यादी देश ह्याचे मुळ देश म्हणून प्रसिद्ध आहेत. भारतात मी तरी अजून धुपाचे झाड पहिले नाही. इथे ओमान मध्ये दोफार, सलाला भागात सहज बघायला मिळतात. झाड डोंगराळ खडकाळ जमिनीत येते. त्याची उंची साधारण चिक्कू च्या झाडा एव्हढी असते. बुंध्यावर चिरा पाडून उद गोळा केला जातो. त्याला ओमान मध्ये झाडाचे अश्रू म्हणतात. 
भारतात पण उद हा सर्व धर्मा मध्ये वापरला जातो. झाडापासून अत्तर, तेल, औषधे( गुढगेदुखी, दमा, विषारीदंश,स्कीन चे आजार) बुद्धी वर्धक , सौंदर्य प्रसाधने, केसांचे वर्धननिगा, अशा डोक्यापासून पायापर्यंत सर्व बाबींकरिता झाड, त्याची फुले, पाने..उपयोगी पडतात. ओमान चा प्रमुख व्यवसायांपैकी हा एक आहे. झाडाचा पर्ण फांद्यांचा घेर छत्री प्रमाणे असतो. वर्षभर उत्पन मिळत राहते. इथला बखुर प्रती बाबत उच्च असून जगभर निर्यात होते. 
इथले ओमानी सरकार, प्राणपणाने हि झाडे जपतात. त्यावर खूप प्रेम करतात. ओमानच्या डोंगराळ भागात आढळणारा हा धूप शहरात पण प्रतीकांच्या रुपात ‘राउंड अबाउट’ (म्हणजे भारतात रस्त्या वरचे नाके) येथे उभे केले आहेत. ओमानी माणूस जेथे तिथे बखुर लावलेला असतोच. झाडा ला फारशी निगा लागत नाही. थोडासा काटेरी झाडा सारखा अविर्भाव असतो. बखुर झाडे पाहण्यासाठी मुद्दामहून प्रवासी जातात. ओमानी बाहेर जाताना बखुर चे भांडे कपड्या भोवती फिरउन मगच बाहेर पडतो. त्याच्या घरात कायम बखुर पेटता असतो. प्रवेश द्वाराजवळ ठेऊन सुगंधित स्वागत केले जाते. 
Anukshre 